"ლინუქსი" (Linux) არის კომპიუტერის ე.წ. ოპერაციული სისტემა (Operating system), როგორც "ვინდოუსი" ან "მაკი". ანუ, მარტივად რომ ვთქვათ, ის პროგრამა, რომელიც ეშვება ჩვეულებრივი მომხმარებლის მიერ კომპიუტერის ჩართვისას. ასე ვთქვათ ჩარჩო-პროგრამა, რომელსაც მომხმარებელი სხვა პროგრამების გასაშვებად ხმარობს.
ვინდოუსისგან და მაკისგან ლინუქსი განსხვავდება იმით, რომ ღიაა. უფრო სწორად - მისი კოდი არის ღია (Open source). "ღიაობა" მხოლოდ იმას არ ნიშნავს, რომ ნებისმიერ პროგრამისტს შეუძლია გახსნას ოპერაციული სისტემის / დამხმარე პროგრამის ფაილი (კოდი) და წაიკითხოს რა წერია მასში (ვინდოუსში და მაკში ეს, როგორც წესი შეუძლებელია), არამედ იმასაც, რომ ნებისმიერ ადამიანს აქვს უფლება ეს ფაილი როგორც უნდა ისე შეცვალოს, გადააკეთოს, რაშიც უნდა გამოიყენოს - ის არ არის დაცული ინტელექტუალური საკუთრების ლიცენზიით, ე.წ. "კოპირაითით" (Copyright). პირიქით, ამ პროგრამებზე ვრცელდება ე.წ. "კოპილეფტი" (Copyleft) - ანუ ლიცენზია, რომელიც იძლევა მისი თავისუფალი გამოყენების უფლებას (უფრო სწორი ტერმინია Free software license, მაგრამ მე კოპილეფტი უფრო მომწონს).
გარდა ამისა, ლინუქსი უფასოა! ანუ ინტერნეტში არსებობს უამრავი საიტი, საიდანაც ის შეგიძლიათ სრულიად ლეგალურად, უფასოდ ჩამოტვირთოთ და დააყენოთ. არც შემდეგ, მისი განახლებების ჩამოტვირთვისას არ იხადოთ ფული. და ამავე დროს ლინუქსის დახვეწაზე უამრავი ადამიანი მუშაობს მთელ მსოფლიოში. ალბათ კითხვა დაგებადებათ - კი მაგრამ რითი ცხოვრობს ეს ხალხი? პასუხი: ლინუქსის მომსახურებით. ანუ არსებობს ფასიანი მომსახურების ლინუქსები. ასეთი მომსახურება ყველა თქვენი პრობლემის გადაჭრაში გეხმარებათ. ეს არ ნიშნავს, რომ მათ გარეშე პრობლემების გადაჭრა შეუძლებელია - სრულებით არა. ყველაფერი ხელმისაწვდომია. უბრალოდ მეტ დროს საჭიროებს.
აქედან დასკვნა: ლინუქსს აქვს პრობლემები (ისევე როგორც ვინდოუსს). და მათ გადაჭრას სჭირდება ან დრო, ან ფული.
ვინდოუსისგან და მაკისგან ლინუქსი განსხვავდება იმით, რომ ღიაა. უფრო სწორად - მისი კოდი არის ღია (Open source). "ღიაობა" მხოლოდ იმას არ ნიშნავს, რომ ნებისმიერ პროგრამისტს შეუძლია გახსნას ოპერაციული სისტემის / დამხმარე პროგრამის ფაილი (კოდი) და წაიკითხოს რა წერია მასში (ვინდოუსში და მაკში ეს, როგორც წესი შეუძლებელია), არამედ იმასაც, რომ ნებისმიერ ადამიანს აქვს უფლება ეს ფაილი როგორც უნდა ისე შეცვალოს, გადააკეთოს, რაშიც უნდა გამოიყენოს - ის არ არის დაცული ინტელექტუალური საკუთრების ლიცენზიით, ე.წ. "კოპირაითით" (Copyright). პირიქით, ამ პროგრამებზე ვრცელდება ე.წ. "კოპილეფტი" (Copyleft) - ანუ ლიცენზია, რომელიც იძლევა მისი თავისუფალი გამოყენების უფლებას (უფრო სწორი ტერმინია Free software license, მაგრამ მე კოპილეფტი უფრო მომწონს).
გარდა ამისა, ლინუქსი უფასოა! ანუ ინტერნეტში არსებობს უამრავი საიტი, საიდანაც ის შეგიძლიათ სრულიად ლეგალურად, უფასოდ ჩამოტვირთოთ და დააყენოთ. არც შემდეგ, მისი განახლებების ჩამოტვირთვისას არ იხადოთ ფული. და ამავე დროს ლინუქსის დახვეწაზე უამრავი ადამიანი მუშაობს მთელ მსოფლიოში. ალბათ კითხვა დაგებადებათ - კი მაგრამ რითი ცხოვრობს ეს ხალხი? პასუხი: ლინუქსის მომსახურებით. ანუ არსებობს ფასიანი მომსახურების ლინუქსები. ასეთი მომსახურება ყველა თქვენი პრობლემის გადაჭრაში გეხმარებათ. ეს არ ნიშნავს, რომ მათ გარეშე პრობლემების გადაჭრა შეუძლებელია - სრულებით არა. ყველაფერი ხელმისაწვდომია. უბრალოდ მეტ დროს საჭიროებს.
აქედან დასკვნა: ლინუქსს აქვს პრობლემები (ისევე როგორც ვინდოუსს). და მათ გადაჭრას სჭირდება ან დრო, ან ფული.
No comments:
Post a Comment